Αρμοδιότητες Εφορείας Αρχαιοτήτων Κεφαλληνίας και Ιθάκης
Η εφορεία Αρχαιοτήτων Κεφαλληνίας και Ιθάκης είναι Περιφερειακή Υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, υπάγεται στη Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς και έχει έδρα το Αργοστόλι Κεφαλονιάς και χωρική αρμοδιότητα τα νησιά της Κεφαλονιάς και της Ιθάκης. Οι αρμοδιότητες της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κεφαλληνίας και Ιθάκης καθορίζονται με βάση τις διατάξεις του Ν. 3028/2002 «Για την Προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς», καθώς και του ΠΔ4/2018 (ΦΕΚ 7/Α/22-01-2018) «Οργανισμός Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού». Ειδικότερα, οι επιχειρησιακοί στόχοι της Εφορείας, όπως και όλων των Εφορειών Αρχαιοτήτων περιγράφονται στο Άρθρο 25 του ΠΔ4/2018 (ΦΕΚ 7/Α/22-01-2018).
Μεταξύ των Μουσείων και των Αρχαιολογικών Συλλογών που λειτουργούν υπό την εποπτεία της Εφορείας είναι και η Αρχαιολογική Συλλογή Σάμης.
Έργα που υλοποιήθηκαν
στην Κεφαλονιά και την Ιθάκη
Η Υπηρεσία κατά τα τελευταία χρόνια, παρά την υποστελέχωση που αντιμετωπίζει, προχώρησε στην υλοποίηση έργων και υποέργων στο πλαίσιο ευρωπαϊκών προγραμμάτων με σκοπό την προστασία και ανάδειξη μνημείων της Κεφαλονιάς και της Ιθάκης και κατ’ επέκταση τη γνωριμία τους στο κοινό και την κοινώνηση της σημασίας τους για την κατανόηση του παρελθόντος του τόπου και την εξασφάλιση του μέλλοντός του. Η επιλογή των μνημείων που εντάσσονται κάθε φορά σε έργα είναι δύσκολη και δεν γίνεται αβασάνιστα, δεδομένου ότι η ανασκαφική έρευνα φέρνει στο φως νέα, άγνωστα μνημεία που συνεχώς εμπλουτίζουν τις γνώσεις μας για τα δύο νησιά. Κύριοι παράγοντες που συνέβαλαν στην επιλογή ενός μνημείου για την ένταξη σε έργο ήταν η σημασία του και οι τυχόν ιδιαιτερότητές του – η ιστορία που αφηγείται, η διατήρησή του, το νομικό και ιδιοκτησιακό του καθεστώς, η θέση του, αλλά και η προσβασιμότητά του. Η όλη διαδικασία ένταξης και εν συνεχεία υλοποίησης των έργων ήταν χρονοβόρα και συνήθως απαιτούσε τη συνεργασία διαφόρων παραγόντων και Υπηρεσιών.
Συχνή είναι επίσης η αρχαιολογική επίβλεψη και σωστικών έργων σε έργα τρίτων, τεχνικά κυρίως έργα που υλοποιούνται από άλλες Υπηρεσίες. Οι «Σωστικές Εργασίες Αρχαιοτήτων» του Έργου «Αποχέτευση ακαθάρτων και ομβρίων υδάτων εγκατάσταση βιολογικού καθαρισμού Σάμης, Κεφαλονιάς» ήταν μία τέτοια περίπτωση. Παρά το γεγονός ότι δεν ήταν εφικτό να παραμείνουν ορατές όλες οι αρχαιότητες το συγκεκριμένο έργο ήταν ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς εντοπίστηκαν νέα μνημεία, χωροθετήθηκαν λειτουργίες της πόλης και προέκυψε πλήθος ευρημάτων, τα οποία μάλιστα εμπλούτισαν σημαντικά την Αρχαιολογική Συλλογή Σάμης.
Η λειτουργία της Αρχαιολογικής Συλλογής Σάμης, ήταν το αποτέλεσμα ενός παραδείγματος έργου («Επισκευή και Δημιουργία Αρχαιολογικής Συλλογής Σάμης και Έκθεση ψηφιδωτών στην Κεφαλονιά»), άμεσα συσχετιζόμενου με την ανάδειξη των ακροπόλεων της Κεφαλονιάς και τις πρόσφατες ανασκαφικές έρευνες, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων στο πλαίσιο του βιολογικού καθαρισμού Σάμης. Παράλληλα, το ίδιο έργο πέρα από τον προφανή στόχο της παρουσίασης των ευρημάτων της μίας εκ των τεσσάρων πόλεων κρατών της Κεφαλονιάς, αποτελούσε και ένα μέσο παρουσίασης στο κοινό των μνημείων της ευρύτερης περιοχής της.
Έργα πολιτισμού
στο πλαίσιο Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων
Υποέργα της Υπηρεσίας
στο πλαίσιο έργων τρίτων, ενταγμένων σε ευρωπαϊκά προγράμματα
